Bệnh Ký sinh trùng đường máu ở gà còn được gọi là bệnh sốt rét gà. Bệnh diễn ra quanh năm nhưng hay tập trung vào mùa hè nóng ẩm. Bệnh có thể bùng phát ở phạm vi rộng có tính chất vùng. Nhưng tỉ lệ lây lan trong đàn chậm phụ thuộc vào ký chủ trung gian truyền bệnh. Tỉ lệ nhiễm bệnh từ 20 đến 25%. Tỉ lệ tử vong rất cao đến 70% đối với gà nhỏ (35 đến 40 ngày tuổi). 5 đến 20% đối với gà trưởng thành và gà đẻ.
-
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh Ký sinh trùng đường máu ở gà do một loại đơn bào ký sinh sống trong máu có tên gọi là: Leucocytozoon-cauleri gây nên. Kích thước nhỏ, đơn bào ký sinh được chia ra thành hợp tử. Sau đó di chuyển lên tuyến nước bọt của các ký chủ trung gian truyền bệnh như: Muỗi vằn, Dĩn. Khi đốt, truyền bệnh vào trong cơ thể gà. Các đơn bào phát triển và ký sinh trong hồng cầu gà. Đơn bào sinh sản vô tính, phá vỡ nhiều hồng cầu. Rồi xâm nhập vào các cơ quan nội tạng như gan, thận, lách, làm sưng to, biến dạng, xuất huyết…
-
Triệu chứng: Thể hiện ở hai thể
– Thể cấp tính:
Bệnh hay gặp ở gà trên 35 ngày tuổi vào mùa hè, thời tiết nắng mưa thất thường. Thời gian ngâm bệnh từ 5-10 ngày. Gà thường biếng ăn hoặc bỏ ăn, ủ rũ, sốt cao, mào tích nhợt nhạt. Miệng chảy nhiều nước nhờn, tiêu chảy kéo dài, phân có màu lá cây xanh lét
Số lượng mắc bệnh trong đàn bắt đầu tăng. Đến ngày thứ 13 đến 14, một số con chết thường vào ban đêm. Có triệu chứng ộc máu ở miệng, mũi, mào, tích thâm đen, nằm thõng cổ. Về sau chết bất cứ lúc nào, tỉ lệ chết lên đến 70% nếu phát hiện muộn. Và cần có biện pháp can thiệp kịp thời.
-Thể mạn tính:
Bệnh hay gặp ở gà trưởng thành, gà mái đẻ. Sau quá trình mắc bệnh, từ thể cấp tính chuyển sang thể mạn tính. gà sẽ chậm lớn, thiếu máu, niêm mạc nhợt nhạt, mào thâm, phân loãng có màu xanh. Đối với gà đẻ trứng nếu mắc phải bệnh này sản lượng trứng giảm hoặc tắt đẻ, một số con có biểu hiện liệt chân. Tỉ lệ chết khoảng 5 đến 20%.
-
Bệnh tích
Mổ khám gà bệnh ở thể cấp tính chúng ta có thể thấy máu loãng không đông. Da ngực, chân, mào, tích, vùng da mỏng vùng không lông có nhiều vết đốt của côn trùng tụ máu. Các cơ quan nội tạng tụ huyết, lách sưng to gấp hai bình thường. Trên bề mặt có nhiều điểm xuất huyết hoặc hoại tử như: Dạ dày tuyến xuất huyết. Ruột chứa phân màu lá cây xanh lét, phổi ứ máu. Một vài trường hợp thấy gan đen.
Tuy vậy mổ khám gà ở thể mãn tính (gà trưởng thành, gà mái đẻ) mắc bệnh nhiều ngày. Thấy có nhiều nang bào ký sinh màu trắng giống như những hạt gạo nằm rải rác ở cơ ngực, cơ cổ.
-
Chẩn đoán bệnh
– Dựa vào các đặc điểm của bệnh: bệnh xảy ra chủ yếu vào mùa hè thời tiết nóng ẩm. Mưa nhiều, theo vùng, miền khác nhau và nơi trồng nhiều cây xanh.Mắc ở độ tuổi trên ba mươi lăm ngày tuổi, khi chết ộc máu ra miệng, mũi. Khi cắt tiết mổ khám máu loãng không thấy đông. Phân màu xanh lét, dùng thuốc kháng sinh điều trị không thấy hiệu quả .
-
Cách phòng và Điều trị
– Phòng bệnh:
+ Thường xuyên phun hóa chất khử trùng tiêu độc chuồng trại, môi trường chăn nuôi như BenKocid, Han-Iodine, Vi A-Iodine….Dọn dpe bụi rậm để diệt côn trùng ruồi, muỗi, mạt,…
+ Hàng ngày cho dùng các chất điện giải, vitamin để tăng cường sức đề kháng cho gà. Bên cạnh đó định kỳ dùng Sorbitol hoặc Livercin liều 1ml/lít nước cho uống để nâng cao chức năng gan, thận và giải độc.
– Điều trị:
Sử dụng thuốc đặc hiệu để điều trị ký sinh trùng đường máu ở gà: dùng thuốc thú y có thành phần: Sulfamonothiazine, Sulfadimethoxin, Rigecocin… Liều dùng 1g/2 lít nước uống, cho uống liên tục 3-5 ngày./.
Xem thêm: Tìm Hiểu Về Bệnh Gà Rù, NIU-CÁT-XƠN
Trích dẫn từ ntmoi.vinhphuc.gov.vn
Mỹ Hẹn
