Bệnh gà rù là một bệnh lây nhiễm nguy hiểm nhất ở gà. Với các dấu hiệu đặc trưng của nhiễm trùng huyết, rối loạn tiêu hóa và hệ thần kinh. Lúc trước họ gọi đây này là dịch tả gà (Pestis Avium), hiện nay người ta gọi là Niu-cát-xơn (Newcastle disease).
Nguyên nhân dẫn đến bệnh gà rù
Nguyên nhân nhiễm bệnh là do virus Myxo gây ra. Gà ở tất cả các lứa tuổi đều có thể nhiễm bệnh. Ở các loài thủy cẩm như ngan vịt không nhiễm bệnh này nhưng chúng mang theo trùng Niu cát xơn. Bênh có thể xảy ra bất cứ thời điểm nào trong năm, tuy nhiên mùa đông là mùa bùng phát cao nhất.
Dấu hiệu của Bệnh Gà Rù
Bệnh gà rù có 5 thể biểu hiện: quá cấp tính, cấp, dưới cấp, mãn tính và thể không điển hình. Ở thực tế chúng tôi có thể chia ra 3 thể: thể phát nhanh (thể quá cấp và cấp tính), thể trung bình (dưới cấp) và thể phát chậm (thể mãn tính và thể không điển hình).
1. Thể phát nhanh
– Gà không ăn, ủ rũ, gật gù, mào thâm, rù, tiêu chảy phân xanh hoặc xanh trắng, khó thở, thở khò khè đôi khi sặc khoẹt kèm theo tiếng toóc, nước mũi chảy dàn dụa, nước mắt, nước dãi chảy thành sợi kéo dài, diều chứa thức ăn không tiêu và đầy hơi khí.
– Ở gà đẻ thấy tỉ lệ đẻ giảm, có nhiều trứng non, vỏ trứng mềm, kích cỡ nhỏ, gà nhanh sút và chết vô cùng nhanh, tỉ lệ chết mỗi ngày tăng cao, tỷ lệ chết lên đến 100%.
2. Thể phát trung bình
– Những dấu hiệu hay xuất hiện là ho hen sặc khoẹt, gà rất khó thở, phải rướn dài, rướn cao cổ để hít khí, tiếng toóc thưa thớt.
– Gà đi tiêu chảy phân xanh, phân xanh trắng, ăn uống kém, diều chứa nhiều hơi hoặc chất lỏng, gầy rộc, mào thâm, xung quanh lỗ huyệt bẩn do phân xanh trắng bám dính.
– Gà đau bị liệt chân, liệt cánh, ngoẹo đầu, ngoẹo cổ khiến gà không thể ăn uống được, gầy sút nhanh và chết. Gà chết càng ngày một tăng, tỷ lệ chết lên đến 60-70%.
3. Thể phát chậm
– Đây là thể bệnh hay xảy ra ở những đàn gà đã được sử dụng vacxin Lasota hoặc ND-IB hay thậm chí đã tiêm H1 hoặc Clone 45 để phòng bệnh. Nhưng đáp ứng miễn dịch chưa đủ.
– Ban đầu, gà bệnh xuất hiện rãi rác trong đàn với biểu hiện giảm hoặc bỏ ăn. Trong khi xét tổng thể cả đàn không thấy dấu hiệu bệnh. Nhưng mỗi ngày số gà ốm cứ dần tăng.
– Các dấu hiệu chủ yếu là ho hen sặc khoẹt, loặc xoặc giống như CRD.
– Sau đó, nhiều gà ốm xuất hiện tiêu chảy loãng, phân xanh trắng, xung quanh lỗ huyệt bẩn, chân mỏ khô quắt, lông xơ, chúng đứng lẻ loi, mắt nhắm nghiền rụt cổ hoặc nằm tụm đống vào một góc chuồng, mào thâm hoặc thâm xám.
– Trong đàn hầu hết gà vẫn ăn uống bình thường thì đêm nào cũng có gà chết. Chúng chết lác đác, rải rác ban đầu vào ban đêm, sau đó tăng dần và chết cả vào ban ngày, xác gà gầy, ướt, thịt thâm, mào thâm tím.
– Đối với gà đẻ, theo thời gian tỷ lệ đẻ giảm nhẹ dần và đẻ nhiều trứng non, trứng nhỏ, nhiều khi gà đẻ ra không có vỏ cứng, dễ rách vỡ.
Mổ khám phát hiện bệnh
– Bóp mỏ thấy dịch nhầy mũi chảy ra.
– Mào thâm, xác gà gầy, ướt, bẩn, có nhiều phân xanh, xanh trắng bám đầy xung quanh lông lỗ huyệt.
– Viêm khí quản, khí quản chứa nhiều nhầy.
– Diều chứa nhiều hơi, thức ăn không tiêu.
– Viêm xuất huyết dạ dày tuyến, ruột non, van hồi manh tràng, niêm mạc hậu môn.
– Viêm túi khí. Túi khí đục hoặc có nhiều Fibrin bám dính.
– Viêm xuất huyết thoái hóa buồng trứng, ống dẫn trứng.
– Trứng non dập vỡ gây viêm dính phúc mạc.
Điều trị bệnh gà rù
– Thực hiện đồng thời 2 bước sau:
Bước 1: Can thiệp ngay vacxin vào đàn gà bệnh
– Đối với gà dưới 20 ngày tuổi đã có tiếp xúc với nguồn bệnh, chưa được tiêm vacxin thì tốt nhất nên tiêu hủy.
– Đối với gà dưới 20 ngày tuổi nếu chưa tiếp xúc với nguồn bệnh: Nhỏ mắt, mũi, mồm vacxin Lasota hoặc ND-IB (sau đó cho uống thuốc ở bước 2) rồi chuyển đến nơi không bị dịch nuôi tiếp. Sau 10 ngày cho dùng lại Lasota hoặc ND-IB lần 2, sau 15 ngày nữa thì tiêm H1.
– Với gà từ 20-30 ngày tuổi đã được sử dụng 1 lần lasota: cho uống lại Lasota hoặc ND-IB. Sau 10 ngày tiêm Newcastle H1 hoặc Clone 45.
– Đối với gà từ 30 ngày tuổi trở lên mới dùng 1-2 lần Lasota hoặc ND-IB, chưa tiêm H1 hoặc đã tiêm H1 thì phải tiêm ngay vacxin Newcastle H1.
Bước 2: Sau khi dùng vacxin, đàn gà bệnh phải được dùng toa thuốc theo 1 trong các phác đồ sau:
* Phác đồ 1:
– T.Cúm gia súc: 20g
– T.Colivit: 20g
– Super-Vitamin: 20g
Cả 3 loại thuốc trên pha cùng vào 15-20 lít nước cho 100kg gà uống trong cả 1 ngày, dùng 4 ngày liên tục.
* Phác đồ 2:
– Anti – Gum: 20g
– T. Avimycin: 20g
– Doxyvit. Thái: 20g
Cả 3 loại thuốc trên pha cùng vào 15-20 lít nước cho 100kg gà uống trong cả 1 ngày, dùng 4 ngày liên tục.
* Phác đồ 3
Ta thay T. Colivit bằng một trong các loại thuốc sau: T. Flox.
C, T. Umgiaca, T.I.C; Tydox. TA; Anti-CRD.LA; Flumex.30…
Phòng bệnh gà rù
– Phải thực sự giữ gìn vệ sinh chăn nuôi thú y trong khu chăn nuôi theo quy định chăn nuôi an toàn sinh học.
– Cấm tiếp xúc, thăm nom các cơ sở chăn nuôi khác và ngược lại.
– Nên áp dụng sơ đồ, lịch dùng vacxin hiện đại nhất như sau:
+ Nhỏ mắt, mũi, mồm Lasota hoặc ND-IB lần 1 lúc gà 3-4 ngày tuổi.
+ Cho uống Lasota hoặc ND-IB lần 2 lúc gà đạt 18-24 ngày tuổi.
+ Tiêm dưới da Newcastle H1 hoặc Clone 45 lúc gà đạt 35-38 ngày tuổi.
+ Riêng đối với gà nuôi trên 2 tháng phải tiêm lại H1 hoặc Clone 45 lúc 90 ngày tuổi và 15 ngày trước khi gà vào đẻ.
Trên đây là tất cả những nguyên nhân và dấu hiệu bệnh gà rù, NIU-CÁT-XƠN. Hy vọng trong thời gian chăn nuôi gà, bà con hãy chú ý căn bệnh vô cùng nguy hiểm này. Chúc bà con kinh doanh thuận lợi.
Xem thêm: Bệnh ở gà
Trích dẫn từ mayaptrunganhduong.com
Mỹ Hẹn
